نگاهی چند کوتاه به دورانهای پیش از تاریخ سرزمین مادریمان ایران

با درود فراوان به درگاه ایزد منان

1. دوران پارینه سنگی:این دوران  در زبان عامیانه عصر حجر و در  زبان انگلیسی با نام پالئولتیک خوانده میشود . این دوران کهنترین ادوارهای تمدنی بوده و زمان این تمدن در حدود 10000 تا 8000 قبل از میلاد مسیح مشخص شده است . در این دوره نادرتالها و پس از انها کرمایونها و پس از ان هموساپین ها اقوامی بوده اند که زندگی میکردند . در این دوره عمدتا زندگی در غارها بوده . غارهای کشف شده در ایران که گویای زندگی غارنشینی بوده غار کمربند و غار مهارلو میباشند . این دوره منحصرا به عصر حجر قدیم اختصاص داده شده است  . در این زمان برای ساخت لوازمی که به وسیله ان بتوانند از خود دفاع و برای ادامه حیاط خود شکار بکنند سنگها را تراشیده و نوک انها را به شکل چاقو در اورده و در ضمن از استخوانهای حیوانات به عنوان دسته برای اشیا ساخته شده به دست خود استفاده میکردند .

2. دوران عصر میانه: این دوران را به زبان انگلیسی دوران مزولتیک نامیده اند . زمان این تمدن تقریبا در حدود 8000 تا 5000 قبل از میلاد مشخص شده و این دوران تداوم دوران قبلی بوده . بقایای این تمدن را میتوان در غار کمربند مشاهده نمود .

3. دوران عصر حجر جدید :  در زبان انگلیسی این دوران را دوران نئولتیک نامیده اند . زمان این تمدن در حدود 5000 تا 4200 قبل از میلاد  تخمین زده اند .  در این دوران بشر به تکامل ذهنی نسبی رسیده و کمکم دست از غارنشینی بر میدارد . دست از جنگ و گیریز های بی مورد بر داشته و زندگی دست جمع را مقدمه چینی میکند . بقایا این تمدن در نهاوند به صورت سفال یافت شده . این به این معناست که بشر رو به ساخت اشیا اورده و خوستار این است که با خاک و اب اجسام و ظروف را بسازد . خلاقیت نشان میدهد که در این دوره به نسبت روحیه ملایم و سازنده تر در بین اقوام به وجود امده و دیگر خواستار این هستند که زندگی را به صورتهای دیگری پایه ریزی بکنند و از غارهای خود بیرون بیایند . به مرور زمان در حدود سالهای 4900 فبل از میلاد به بعد اقوام از غارها بیرون زده و در دشتها مستقر شده اند . اقوام به وسیله خاک و اب گل را درست کرده و کاسه ها  و کوزه ها و ظروف ابتدایی را درست میکنند . به دنبال این بشر  شکل زندگی را تغییر بزرگی داده و رو به دامداری و کشاورزی می اورد .

4. دوران کالکولتیک  قدیم و میانه : این دوران در حدود 4200 تا 3400 قبل از میلاد بوده و تداوم دوران قبلی را به همراه پیشرفت های نسبی بوده است . اثار این تمدن در تپه سیلک کاشان . چشمه علی شهر ری تپه حصار دامغان تپه گیان نهاوند تپه علی اباد گرگان . تپه موسیان ایلام و تپه شوش خوزستان کشف شده است .

5. دوران کالکولتیک جدید : زمان این دوران از 3400 تا 2900 قبل از میلاد میباشد .میتوان این عصر را از طلایی ترین دوران تمدن دانست . در این دوران است که همزیستی در کنار یکدیگر به جامعه های کوچکتر و تشکیل قبیله منجر میشود . مسکن ها در دشت ها ساخته میشود . اولین کوره های اجرپزی بوجود می اید . دیگر کمتر به شکار میپردازند و بیشتر کشاورزی و دامداری میکنند . اشیای ساخته شده به دست بشر جنبه زیبایی به خود میگیرند و اشیا را تزیین میکنند . در اواخر این دوران انسان به فلز دست می یابد .

6. دوران برنز قدیم :این دوران اغاز تمدن و فرهنگ در ایران بوده و اثار این تمدن در مناطق عیلام کهن . تپه حصار دامغان . گرگان یا همان استر اباد قدیم و تورنگ تپه  . شوش و تپه گیا نهاوند  کشف شده است . در حقیقت این دوران دوران  پیدایش تمدن و فرهنگ مکتوب ایران است که میتوان ان را بررسی کرد . معماری ها جدید و متنوع و همینطور ظروف و اجسام با شکلهای متفاوت . در این دوران بین النهرین وارد مرحله اغاز تاریخی شده و تاثیرات زیادی بر تمدن و فرهنگ ایران میگذارد . زمان این تمدن در حدود 2900 تا 2000 قبل از میلاد مسیح میباشد .

7. دوران بورنز میانه : قدیمی ترین تمدن ایرانی ها در این زمان وجود داشته که با نام تمدن عیلامی ها یا المائیدها شناخته میشود که با نام عیلام میانه نامگذاری شده است . اثار این تمدن در شوش و تل بکون فارس و تپه گیان نهاوند مشاهده کرد . حدود این تمدن تقریبا بین سالهای 2000 قبل از میلاد تا 1600 قبل از میلاد میباشد .

8. دوران برنز جدید : زمان این  دوران از 1600 تا 1200 قبل از میلاد بود و همزمان با تمدن عیلام جدید میباشد . اثار این تمدن در شوش کشف شده است .

9. عصر اهن : در این دوران انسان به فلزهای برنز و مفرغ و مس یه صورت کامل دست یافته و به وسیله فلز انواع اشکال را میسازد . زمان این دوران بین سالهای 1200 تا 800 قبل از میلاد میباشد .